٤- خطرات تزریق مواد مخدر

برای تزریق کردن مواد مخدر، هیچ راه کاملا بی خطری وجود ندارد. در مقایسه با سایر روش های مصرف مانند کشیدن از بینی، دود کردن، و یا بلعیدن، تزریق مواد خطر دچار شدن اوردوز (به مصرف بیش از حد)، پارگی رگ ها، و عفونت را افزایش می دهد. در این قسمت برخی از خطرات سلامتی تزریق کردن مواد شرح داده شده است.

١. علت استفاده از روش تزریقی

٢. عوارض و خطرات تزریق

٣. کاهش دادن خطرات تزریق

١- علت استفاده از روش تزریقی

• علیرغم اینکه مواد مخدر به روش های متفاوتی مانند دود کردن، کشیدن از بینی، و بلعیدن نیز مصرف می شود، برخی از معتادان به دلیل میزان تاثیر گذاری و سرعت زیاد روش تزریقی، اقدام به وارد کردن مستقیم مواد مخدر به جریان خون خود می کنند. تزریق کردن روشی است که در آن مواد مخدر (مثلا هروئین) را با استفاده از یک سرنگ به داخل بدن خود تزریق کرده و تنها ٥ تا ١٠ ثانیه بعد اثرات آن را احساس می کنند. این تزریق می تواند به صورت عضلانی بوده و یا مستقیما به داخل رگ ها وارد شود – که اغلب معتادان روش دوم را انتخاب می کنند، چراکه مواد به سرعت به مغز رسیده و احساس لذت و نشئگی بیشتری به همراه خواهد داشت.
• تزریق کردن مواد، اولین مکانیزم دفاعی کبد – که تصفیه کننده سموم وارد شده به بدن است –  را پشت سر گذاشته و باعث می شود که مواد با دوز بیشتری به مغز وارد شود و لذت بیشتری به همراه داشته باشد. بعلاوه تزریق کردن باعث می شود که برای رسیدن به یک مزان لذت و نشئگی مشخص، میزان مواد کمتری مورد نیاز بوده و بنابراین هزینه کمتری نیز به همراه داشته باشد. همین دلایل باعث می شود تا علیرغم خطراتی که در پی دارد، برخی از معتادان تزریق کردن را به سایر روش های مصرف ترجیح بدهند.
• رایج ترین مخدرهایی که به صورت تزریقی مصرف می شوند عبارتند از: هروئین، کوکائین، آمفتامین ها و برخی از مواد افیونی – که میزان رواج هر یک از آن ها در کشورهای مختلف، متفاوت است. برای مثال، در کشورهای اروپای غربی تزریق هروئین در افراد مسن تر، و تزریق آمفتامین ها در جوان تر ها بسیار مشاهده می شود. به دلیل کمیاب بودن و هزینه بالای تولید هروئین در کشورهای خاور میانه، مصرف کنندگان تزریق را به کشیدن ترجیح می دهند.

٢- عوارض و خطرات تزریق

مهمترین خطراتی که مصرف کنندگان به روش تزریقی را تهدید می کند عبارتند از:

١. خطر عفونت

اکثر مصرف کنندگان به روش تزریقی، از وسائل مشترکی استفاده می کنند و به همین دلیل هم در معرض خطر بیشتری قرار می گیرند. عفونت های مربوط به استفاده از سرنگ های مشترک باعث بوجود آمدن بیماری هایی مانند ایدز و هپاتیت می شود. بعلاوه خطر مبتلا شدن این افراد به انواع بیماری های مقاربتی نیز بسیار زیادتر است. اکثر آنان وسایل استریل و ضد عفونی در اختیار نداشته و در اماکن غیر بهداشتی اقدام به تزریق مواد می کنند. همین امر باعث وارد شدن آلودگی به جریان خون آنان شده و احتمال منتقل شدن بیماری از طریق روابط جنسی نیز افزایش می یابد.

٢. خطر اوردوز (مصرف بیش از حد(

کسانی که مواد مخدر را به صورت تدخینی و یا کشیدن از طریق بینی مصرف می کنند، به راحتی قادر خواهند بود تا میزان مصرف خود در هر نوبت را تعیین کرده و به همان میزانی که نیاز دارند مواد مصرف کنند؛ و بدین ترتیب احتمال مصرف بیش از حد را کاهش می دهند. این در حالی است که در روش تزریقی، مواد به طور مستقیم و فیلتر نشده وارد جریان خون شده و فرد قادر نخواهد بود تا میزان مورد نیاز خود را تعیین کند.

٣. زخم شدن و پارگی رگ ها

از آنجا که معتادان نسبت به شرایط و ابزارهای تزریق مواد توجه کافی نشان نداده و احتمالا برای تزریق از سرنگ های دست دوم و یا سوزن های کند شده استفاده می کنند، احتمال آسیب دیدگی و یا پارگی رگ های آنان افزایش می یابد. این عارضه به خصوص در مکان هایی مانند زندان ها که افراد به سرنگ های نو و استریل دسترسی ندارند شایع تر است. استفاده طولانی مدت از سرنگ های کند، باعث بوجود آمدن و ماندگار شدن زخم رگ می شود. اگرچه تغییر دادن محل تزریق در بدن می تواند تا حدودی از بروز مشکل جلوگیری کند، اما تکرار کردن چنین تزریق هایی در نهایت ممکن است منجر به پاره شدن رگ ها و خونریزی داخلی شود.

٤. آسیب های شریانی

آسیب های شریانی در بخش هایی از بدن که مواد مخدر به طور دائم تزریق می شوند رخ می دهند. در صورت پاره شدن شریان ها احتمال ابتلا به گانگرن (قانقاریا) و ایسکمی دیستال (پروگزيمال لخته) افزایش می یابد. به دلیل آسیب دیدگی و غیر قابل تزریق شدن قسسمت هایی از بدن که دائما تحت تزریق قرار می گیرند، معتادان اقدام به تزریق کردن مواد در قسمت هایی می کنند که خطر زیادتری به همراه دارد. تزریق مواد در ورید فمورال بسیار رایج بوده و می تواند باعث ترومبوز ورید عمقی (DVT)، سپتی سمی (گندخونی)، خونریزی شریانی و درد نوروپاتیک شود. همچنین تزریق مواد در رگ های گردن نیز به دلیل وجود رگ های اصلی، اعصاب، نای، و مری به وضوح بسیار خطرناک می باشد. تزریق در رگ های پستان نیز می توان موجب ورم کردن پستان ها شود. معتادانی که به دلیل تزریق مداوم و استفاده از همه قسمت های بدن خود گزینه دیگری در اختیار ندارند از رگ های آلت تناسلی خود استفاده می کنند که بسیار خطرناک بوده و می تواند موجب بروز عوارضی مانند نعوظ دائم شود. از میان انواع مواد مخدر، تزریق کردن کوکائین خطر بیشتری به همراه دارد؛ به این دلیل که این ماده مخدر دارای خاصیت بی حس کنندگی موضعی بوده و در صورت تکرار تزرق، فرد نمی متوجه آسیب وارده به این ناحیه شود. بعلاوه احساس قدرت و تسلطی که مصرف کوکائین به فرد می دهد، باعث می شود تا وی ملزومات تزریق صحیح را نادیده گرفته و آسیب بیشتری به بدن خود وارد کند. ترزیق ترکیبی هروئین و کراک که در برخی از مناطق بسیار رواج دارد نیز می تواند موجب بروز آسیب های وریدی و عفونت های داخلی شود. تزریق تمازپام که نوعی از بنزودیازپین ها است نیز برای رگ ها بسیار خطرناک است. اکثر مواد مخدر خیابانی با مواد محرک دیگری همچون پودرهای سفید کننده و پودر تالک مخلوط هستند و برای تزریق آنها باید از حلال هایی چون اسید سیتریک استفاده شود که همگی این مواد می توانند آسیب های جدی به بدن وارد کنند.

٥. ابتلا به بیماری اعتیاد

به دلیل اینکه مصرف مواد مخدر به روش تزریقی لذت و رضایت بیشتری ایجاد می کند، افراد تمایل بیشتری برای مصرف کردن مجدد و تکرار نشئگی پیدا کرده و خطر مبتلا شدن به بیماری اعتیاد افزایش می یابد. اغلب کسانی که اقدام به تزریق مواد می کنند، قبلا به بیماری اعتیاد دچار شده اند، چراکه بدن آنها با حجم زیادی از مواد مخدر مواجه شده و نسبت به آن مقاوم شده است. همین امر باعث می شود تا افراد برای دستیابی به همان میزان سرخوشی و نشئگی سابق، به مقدار بیشتری مواد نیاز پیدا کنند.

٣- کاهش دادن خطرات تزریق

در صورتی که شما جزو افرادی هستید که به صورت تزریقی مواد مصرف می کنید و در حال حاضر تمایلی برای قطع کردن مصرف خود ندارید، با استفاده از توصیه های زیر می توانید تزریق ایمن تر و کم خطر تری داشته باشید:

١( هرگز از سرنگ، آب، و سایر وسائلی که دیگران قبلا از آن استفاده کرده اند، برای تزریق خود استفاده نکنید.

٢( در هر نوبت تزریق، از یک سرنگ استریل و نو استفاده کنید تا خطر آسیب رساندن به رگ های خود را کاهش دهید. در کشور هایی که سیاست کاهش دادن آسیب ها را اجرا می کنند، شما می توانید سرنگ های استریل را از داروخانه ها، یا اماکن تعویض سرنگ تهیه نمایید.

٣( فقط از سرنگ هایی که می دانید از کجا تهیه شده اند استفاده کنید.

٤(جهت آماده کردن مواد برای تزریق، از آب استریل و تمیز و یا آب معدنی استفاده کنید. در صورت عدم دسترسی به آب پاکیزه بهتر است آب را به مدت ٥ دقیقه بجوشانید.

٥(در هر نوبت مصرف از ظروف و قاشق های پاکیزه، و از یک فیلتر تازه استفاده کنید.

٦( قبل از وارد کردن سوزن در پوست، محل تزریق را با الکل ضد عفونی کنید.

٧( پس از هر بار مصرف، سرنگ خود را به طور بی خطر دور بیاندازید.

٨( برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی در روابط جنسی خود، حتما از کاندوم استفاده کنید.

٩( حداقل هر یک سال یک بار اقدام به آزمایش ایدز و یا تست هپاتیت را انجام داده و از سلامت خود مطمئن شوید.